17-04-2025

Proeftuin Cajanus wint Tender Zwemmerslaan Haarlem

Samen met een kundig team werkten wij in een inspirerend samenwerkingsverband aan de woningbouwtender voor Zwemmerslaan 2-4 in Haarlem: een winnend voorstel voor een bijzonder plan voor 114 woningen. Onder leiding van opdrachtgever HBB Groep, werd ‘Proeftuin Cajanus’ gemaakt, een natuurinclusief, sociaal duurzaam en veelzijdige nieuw stukje Haarlem in de wijk Schalkwijk. We ontwierpen een concept dat gebaseerd is op vijf pijlers: gemeenschapszin, levensloopbestendigheid, ‘nu bouwen’, zelfvoorzienend.

Maar hoe ziet een toekomstwijk er eigenlijk uit? De toekomst kunnen we immers maar ten dele voorspellen. Wat we wel weten is dat een duurzame toekomst juist nu om duurzame interventies vraagt. De Toekomstwijk die Haarlem op de Zwemmerslaan gaat realiseren levert daarin een bijdrage door gebruik te maken van (beproefde) innovatieve oplossingen op het gebied van duurzaamheid voor zowel de gebouwen als ook voor de inrichting van de openbare ruimte.

Proeftuin Cajanus bestaat uit zes unieke communities, elk met een eigen karakter en doelgroep, maar altijd in verbinding met het geheel. Van wooncoöperaties tot zelfbouwwoningen in het Wikihouse-principe, grote eengezinswoningen en bestaande Tiny Houses. Een groot deel van de woningen is ontworpen rondom hofjes. De bewoners zijn verantwoordelijk voor het onderhoud en beheer van hun eigen hof. Binnen elke community worden de bewoners uitgenodigd en uitgedaagd om elkaar op te zoeken en hun hofje samen verder naar wens in te richten.

In Proeftuin Cajanus verbindt het landschap de mensen. Er komen goede verbindingen met de omgeving voor voetgangers en fietsers. Het gebied wordt nagenoeg autovrij gemaakt. Het maaiveld blijft gedomineerd door de talrijke mooie bomen die er al meer dan 30 jaar staan. We beroeren de ondergrond minimaal en dat komt het bodemleven ten goede. Veruit de meeste woningen zijn grondgebonden zodat er een optimale relatie zal bestaan tussen de gebouwen en het maaiveld. De architecten in ons team hebben uiterst flexibele en innovatieve woonconcepten bedacht met hout als basismateriaal. Zelfs voor de bestaande Tiny TIM’s is plek gereserveerd in Proeftuin Cajanus.

Alle buitenruimte is openbaar toegankelijk. De ruimtes tussen de clusters zijn goed doorwaadbaar. Naast de meer functionele hoofdpaden zijn er zijn ook een Avonturenpad, een Voedselbospad en een karrespoor op Proeftuin Cajanus. We beschouwen dit als een natuurinclusieve manier om de gemeenschapszin te stimuleren.

Artist impressie: WAX Architectural Visualizations