CRa-advies Via Parijs

Als we nú de juiste keuzes maken, kunnen we de energietransitie inzetten om Nederland rijker, hechter en schoner te maken. Dat stelde het College van Rijksadviseurs – Waar Berno Strootman tot 1 januari 2021 deel van uitmaakte - in ‘Via Parijs, een ontwerpverkenning naar een klimaatneutraal Nederland’.

Het College adviseert om bij het kiezen van maatregelen niet alleen te kijken naar het verminderen van de CO2-uitstoot, maar te kiezen voor maatregelen die op de lange termijn en vanuit integraal afgewogen keuzen maximaal bijdragen aan de omgevingskwaliteit.

De energietransitie heeft grote gevolgen voor onze steden en landschappen. Nederland gaat ruimte maken voor de opwekking van duurzame energie en het aanleggen van nieuwe netwerken voor warmte en elektriciteit. Om dat efficiënt en effectief te laten verlopen, vindt het College van Rijksadviseurs het belangrijk dat er een inspirerend ruimtelijk beeld is dat toont hoe Nederland er over enkele decennia uit kan zien.

De Rijksadviseurs hebben daarom - door Studio Marco Vermeulen - een ontwerpverkenning laten uitvoeren naar een klimaatneutraal Nederland in 2050. In ‘Via Parijs’ wordt de energietransitie verbonden met andere opgaven, zoals het verduurzamen van de landbouw, de woningbouwopgave en met de bestaande kwaliteiten van ons land.

Het College adviseert de nadruk te leggen op schaalvoordelen, bijvoorbeeld door in gebieden die zich daarvoor lenen te kiezen voor publieke warmtenetten in plaats van individuele warmtepompen. Ook adviseert het College om een integraal plan voor de Noordzee te maken en daarin maximaal in te zetten op de productie van windenergie op zee. De Noordzee kan Nederland in 2050 ongeveer 80% van de totale elektriciteitsbehoefte leveren, ofwel de helft van de totale energiebehoefte van ons land. Op land is het advies om windenergie geconcentreerd op te wekken in een aantal grote windparken in grootschalige, rationele landschappen. Het opwekken van zonne-energie kan via grootschalige zonne-energiecentrales op water, haven- en bedrijventerreinen en langs een aantal snelwegen. Het opwekken van zonne-energie via daken en gevels moet maximaal worden gestimuleerd. Zo kunnen zonne-energiecentrales op landbouwgrond en in natuurgebieden worden vermeden.