Toekomstvisie landgoeddorp Vilsteren

Het unieke van Vilsteren is dat er een heel dorp op een particulier landgoed ligt. En dus spelen hier niet alleen de grote opgaven als het zoeken naar economische dragers, duurzaamheid en het aanpassen aan de veranderingen van het klimaat, maar ook de zoektocht naar het in stand houden van de leefbaarheid. Hoe kan deze vergroot worden en in ieder geval behouden, nu ook de school in het dorp gesloten is? Samen met Bettina Bock en studenten van de Wageningen Universiteit stelden we een toekomstvisie op.

Locatie

Vilsteren

Opdrachtgever

Landgoed Vilsteren, Plaatselijk Belang Vilsteren, Duurzaam Vilsteren, provincie Overijssel en gemeente Ommen

Partners

Wageningen Universiteit

Oppervlakte

1035 ha.

Ontwerpjaar

2023

Uitvoering

2023 -

De leefbaarheid van het platteland staat op dit moment volop in de belangstelling in Nederland. Daarbij speelt de toekomst van de landbouw in relatie tot de stikstofdiscussie een grote rol. Ook zijn er zorgen over de kwaliteit en beschikbaarheid van water en het verlies aan biodiversiteit. Daarnaast zijn er tal van sociale uitdagingen die te maken hebben met de verschraling van voorzieningen en demografische veranderingen zoals veroudering en in een aantal regio’s bevolkingsdaling. Het landgoeddorp Vilsteren is hier geen uitzondering op en vroeg advies. Samen met Bettina Bock en studenten van de Wageningen Universiteit stelden we een toekomstvisie op, waarbij we de ruimtelijke en de sociale opgaven in samenhang bekeken. 

image-part
image-part

De visie kwam tot stand door een intensief proces samen met een brede projectgroep van landgoed, gemeenschap en gebiedspartners als gemeente en waterschap en met betrokkenheid van inwoners uit het dorp en de nabijgelegen kernen. In de toekomstvisie gaat het niet alleen om het doel, maar ook om de manier waarop je dit kunt verwezenlijken. Op basis van de gesprekken en verkenningen, en vanuit een visie op ruimte en leefbaarheid, stelden wij vier principes op. Hoewel de een op het eerste gezicht meer ruimtelijk of meer sociaal lijkt dan de andere, dragen alle principes bij aan een integraal perspectief. Zeker in het landgoed Vilsteren bepalen de sociale en ruimtelijke kwaliteit tezamen de leefbaarheid van nu en straks. Dat komt vooral naar voren bij de woningbouw. De vier principes zijn: 1. Vilsteren natuurlijk; 2. Landgoed en dorp samen; 3. Met elkaar en voor elkaar; 4. Bouwen voor de gemeenschap en voor jong & oud. Alle principes lichten we in de visie toe met referenties en adviezen hoe deze verwezenlijkt kunnen worden.

De toekomstvisie is een wenkend perspectief voor Vilsteren en bevat de tools om bewust en doelgericht samen te werken aan het behoud van het landgoed. Een landgoed dat met zijn waardevolle cultuurhistorische bebouwing en klimaatbestendig landschap een thuis biedt aan een levendig dorp met een actieve en betrokken en in leeftijd gemengde bevolking. De stip op de horizon is een hechte, zorgzame gemeenschap, die zich met elkaar inzet voor het behoud van de sociale samenhang, duurzaamheid en de ontwikkeling van robuuste natuur en een prachtig landschap.