Inrichtingsplan en beeldkwaliteitsplan voor aanpak flessenhals Maas bij Oeffelt

Het project ‘Ruimte voor de Maas bij Oeffelt’ is onderdeel van een grotere waterveiligheidsopgave in de Maas en moet uiterlijk 2030 klaar zijn. Bij de Maas bij Oeffelt is sprake van een flessenhals. Hier wordt bij hoog water het water opgestuwd tot ver stroomopwaarts. Veroorzakers zijn de grondlichamen van een voormalige spoorlijn, het zogenoemde Duits Lijntje en de provinciale weg N264 die dwars op de stroomrichting ligt. Samen met WSP en de omgeving maakten we in opdracht van de provincie Noord-Brabant vanuit een MIRT-verkenning scenario’s voor de inrichting van het gebied. We berekenden wat ingrepen betekenden voor de waterstand, brachten de effecten op de omgeving in kaart, maar keken ook naar meekoppelkansen. Nadat gekozen werd  voor het scenario 'Open Stroomdal'  met daarbij elementen uit de andere scenario's, maakten wij met RHDHV en WSP een inrichtingsplan, dat door alle partners in juni 2024 werd geaccordeerd. Daarbij is veel aandacht voor cultuurhistorische elementen in het gebied zoals de Maasheggen, het voormalig ‘Duits lijntje’ en de kazematten. 

Locatie

Oeffelt

Opdrachtgever

Provincie Noord-Brabant

Partners

WSP (inrichtingsplan); WSP en RoyalHaskoningDHV (beeldkwaliteitsplan)

Oppervlakte

1,5 ha

Ontwerpjaar

2022-2023

Uitvoering

2024 -

Hoofddoel van dit project is waterstandsdaling bij hoogwater. Deze wordt gerealiseerd door weerdverlaging en door het deels weghalen van de talud van de oude spoorlijn - het Duits Lijntje - dat al sinds de jaren 50 niet meer in gebruik is. Om de N264 nog steeds aan te sluiten op de bestaande Maasbrug moet een verkeersbrug worden aangelegd in het verlengde van de bestaande (deels Rijksmonumentale) Maasbrug. De weerdverlaging vindt deels plaats in Unesco Maasheggengebied. Hierdoor zal een aantal Maasheggen verdwijnen, waarvan er overigens een flink aantal in slechte staat verkeert. 

image-part
image-part

Met de grond die vrijkomt door de weerdverlaging, wordt een ecologisch interessant compensatiegebied aangelegd (naast de weerdverlaging), waar veel meer Maasheggen worden teruggeplant onder betere omstandigheden. Het (deels afgegraven) Duits Lijntje wordt op verschillende manieren zichtbaar gemaakt in het landschap, onder meer met een uitkijkpunt dat refereert naar de verdwenen spoorbrug, een wandelpad en oversteek over een van de nevengeulen in het verlengde van het oude Duits Lijntje. 

Het nieuwe uiterwaardenlandschap hebben wij ontworpen tot op het detail van padenstructuur en –breedtes, beplantingsstructuur, vegetatietypen en beheer. Een aantal bijzondere locaties zoals het Duits Lijntje, hebben wij verder uitgewerkt. Voor de civieltechnische zaken (zoals de nieuwe verkeersbrug N264) hebben we een beeldkwaliteitsplan gemaakt, waarin we spelregels meegeven aan de aannemer en ontwerper van de uiteindelijke nieuwe brug die op de plek komt van het oude talud van de N264. De bedoeling is dat het een strakke, transparante en dunne brug wordt, die duidelijk verschilt van de monumentale Maasbrug.

image-part

Het inrichtingsplan en beeldkwaliteitsplan zullen vanuit ruimtelijke kwaliteit de leidraad vormen in het vervolgproces richting een definitief uitvoeringsontwerp.