Panorama Maasvallei

Toekomstperspectief voor gebruiken opgaven om karakteristieken Maasvallei te versterken

De Maasvallei staat voor een aantal complexe opgaven: hoe kunnen we de Maasvallei - als onderdeel van ons totale riviersysteem – voorbereiden op de klimaatverandering (met extremere rivierafvoeren), hoe is de wisselwerking tussen keuzes op systeemniveau van de rivier en de regionale en lokale ontwikkelingen, wat betekent dit voor de ruimtelijke inrichting en de gebruiksfuncties (zijn er grenzen aan het water- en bodemsysteem?), en voor de veerkracht van de rivier en de leefbaarheid voor haar bewoners en gebruikers. De provincie Limburg vroeg Strootman Landschapsarchitecten een wens- of streefbeeld voor 2050 te maken, een richtinggevend kompas met een doorkijk naar 2100: het Panorama Maasvallei.

Locatie

Maasvallei Nederland

Opdrachtgever

Provincie Limburg

Oppervlakte

5948 ha.

Ontwerpjaar

2023-2024

Uitvoering

2025-

Een belangrijke aanleiding voor het Panorama Maasvallei was de hoogwaterproblematiek in de zomer van 2021: wat betekent een dergelijke extreem hoge afvoer voor de Maasvallei en hoe vang je dit in de toekomst beter op? En er spelen meer dingen. De status ‘rivierbed achter de kering’ en de vraag hoe overheden willen omgaan met deze gebieden; de kans om bij te dragen aan het programma Integraal Riviermanagement, de borging van ruimtelijke kwaliteit in de HWBP-projecten en – last but not least: invulling geven aan het concept ‘water en bodem sturend’.

image-part
image-part

Een goed toekomstbeeld leunt op de gebiedskenmerken: hoogteverschillen, relaties tussen steden en dorpen en het landschap en economisch profiel. Door oog te hebben voor deze waarde en te behouden wat kan, maar tegelijkertijd te kijken waar grenzen liggen aan wat nog kan, koestert het Panorama het leven met de rivier als een waardevolle drager voor de nieuwe economische dragers in het gebied. Met het natuurlijk systeem als uitgangspunt en de NOVI-principes in het achterhoofd zijn er acht ambities geformuleerd, die zijn verbeeld in uitgebreide ‘panorama’s’.


  1. Het natuurlijk systeem van de Maas als leidende structuur
  2. Ruimte voor water, mét kwaliteit
  3. Een florerend, samenhangend natuurnetwerk
  4. Toekomstbestendige landbouw voor een gezonde bodem, op de juiste plek
  5. Hoog, droog en groen wonen en werken
  6. Klimaatrobuuste duurzame bedrijvigheid en infra, in balans met andere functies
  7. De Maasvallei als uitloop- én als rustgebied, in harmonie met natuur en landbouw
  8. Aandacht houden voor de menselijke maat
image-part

Om de Maasvallei te ontwikkelen tot een uitloop- én rustgebied (7) in harmonie met natuur en landbouw moet worden ingezet op het koesteren en versterken van regionale verschillen in de beleving van de Maas; het groen toegankelijker maken en mee laten groeien met de behoefte aan woningbouw en het zoneren van recreatie. Voor de ambitie Ruimte voor water, mét kwaliteit (2), adviseert het Panorama in te zetten op extra systeemherstel in het rivierbed en het creëren van ruimte in het systeem van de zijbeken; het vergroten van de infiltratie en groenblauwe dooradering van stedelijk gebied; het vergroten van de omgevingskwaliteit, tegelijk met het HWBP en systeemherstel.

image-total

Het Panorama Maasvallei geeft - op basis van de karakteristiek van het zo unieke landschap - een overzicht van ambities, kansen en mogelijkheden om het toekomstige beeld te bereiken. Het Panorama heeft een pragmatische aanpak. Ook schuurpunten en mogelijke oplossingsrichtingen zijn in kaart gebracht, evenals raakvlakken met andere (provinciale) programma’s. Het document is zeker geen blauwdruk – wel een werkdocument en discussiestuk bij al die vraagstukken die in de toekomst op het gebied afkomen. Het geeft richting en houvast bij het maken van ruimtelijke keuzes.

Het Panorama Maasvallei is via een intensief en participatief proces tot stand gekomen. Het is een product van alle overheden die betrokken zijn bij de Maasvallei en is vastgesteld door de leden van het Bestuurlijk Platform Maasvallei als een gezamenlijk werk- en inspiratiedocument. In dit Bestuurlijk Platform bespreken alle Maasvallei-bestuurders zaken rondom hoogwaterbescherming langs de Maasvallei en alle ruimtelijke ontwikkelingen die daarmee samenhangen.

 

image-part