landschapsbiografie en -visie Grote Nete

De Grote Netevallei, gelegen tussen de vlakke Kempen en het heuvelachtige Brabant, is een gebied van ong. 65.000 hectare met enorme potentie, maar ook met grote uitdagingen. Om te anticiperen op de klimaatverandering en te voldoen aan Europese doelen voor water en natuur moet er werk worden gemaakt van het herstel van de vallei. Dit vergt een integrale benadering, rekening houdend met de vele ruimtegebruikers in het gebied. Om een richtsnoer te hebben in de complexiteit van de opgave vroeg de provincie Antwerpen Strootman Landschapsarchitecten een landschapsbiografie te maken die tevens inspiratie biedt voor toekomstige samenwerking in de vorm van een landschapsvisie.

De landschapsbiografie laat in drie tijdvensters zien hoe het landschap zich in de loop der eeuwen heeft ontwikkeld. In verdiepende kaders worden bijzondere locaties uitgelicht en thema’s toegelicht zoals toponiemen, industrieel erfgoed of de blik van kunstenaars op het landschap.

Relictenkaarten geven inzicht in de tijdgelaagdheid van een gebied. De herkomstwaarde van het landschap vormt een belangrijke basis voor de landschapsvisie, juist omdat er vanuit deze herkomstwaarde allerlei kansen liggen om andere waarden te versterken. De visie laat zien hoe de verschillende ruimtelijke opgaven in de Vallei van de Grote Nete kunnen worden aangepakt op een wijze die bijdraagt aan de kwaliteit van het landschap. Die kwaliteit ontstaat wanneer er synergie gevonden wordt tussen de herkomstwaarde, gebruikswaarde, belevingswaarde en toekomstwaarde van een plek.

Er zijn drie gestapelde hoofdpijlers, die elkaar beïnvloeden:

De basis op orde brengen voor een klimaatbestendig landschap.
Versterken, verweven en verbinden in de open ruimte.
Versterken van (erfgoed-)beleving, toerisme en recreatie.

De landschapsvisie licht deze pijlers toe, aangevuld met principes en geïllustreerd aan de hand van kaarten, principetekeningen en referentiebeelden.

De landschapsvisie bevat ook ontwikkelkansen die vanuit de geschiedenis en ontwikkeling van het landschap oplossingen aandragen voor de opgaven van nu en de toekomst. Ze vormen een brug tussen het verleden en de landschapsvisie. Deze ontwikkelkansen zijn samen met partners van de gebiedscoalitie 'Het Grote Net[e]werk' geïnventariseerd tijdens werksessies en veldexcursies en zijn een uitnodiging aan de stakeholders om zelf aan de slag te gaan. Het afsluitende deel van de visie laat zien hoe dit eruit kan zien. Voor drie verschillende voorbeeldgebieden is aan de hand van de drie pijlers uit de landschapsvisie, onderzocht hoe de herkomstwaarde van het landschap kan helpen bij het aanpakken van ruimtelijke opgaven.

De landschapsbiografie en visie laat zien hoe een integrale aanpak voor de Grote Nete, gebaseerd op cultuurhistorische waarden en ontwikkeling van het landschap, mogelijk is. Wie de biografie leest, zal getroffen zijn door de enorme verscheidenheid aan plekken die de vallei huisvest. Plekken die de rijke streekgeschiedenis van de Kempen ademen: kasteeldomeinen, watermolens, beekvalleien, moerassen, turfputten, veenbodems, historische boskernen, landduinen, abdijen, hoeves, enzovoort. De landschapsbiografie biedt daarom ook inspiratie om deze plekken op een verantwoorde manier te ontsluiten voor het brede publiek zodat de Grote Netevallei op een duurzame manier toegankelijk blijft.

landschapsbiografie en -visie Grote Nete

Gallery