Ruimtelijke toekomstvisie Beetsterzwaag en Olterterp

Ontwikkelingsvisie parklandschap Beetsterzwaag en Olterterp

In het open Friese landschap ligt het groene parklandschap van Beetsterzwaag en Olterterp: de vrucht van inspanningen van rijke boeren en Friese adel. In de loop van de 20e eeuw verdween de samenhang binnen dit landschap. Onze ruimtelijke toekomstvisie, gebaseerd op de geschiedenis van het gebied, schetst zowel een perspectief voor het gehele ensemble, als voor de afzonderlijke landgoederen en buitenplaatsen. 

Locatie

Beetsterzwaag, Friesland

Opdrachtgever

Bosgroep Noord-Oost Nederland, provincie Fryslân, RCE, gemeente Opsterland en Vereniging de Opsterlandse Groene Parels

Partners

Fennema Advies (rentmeester) en Stichting In Arcadië (tuinhistorie)

Oppervlakte

400 ha

Ontwerpjaar

2011

Het parklandschap van Beetsterzwaag en Olterterp ligt als een eiland van bossen, lanen en compacte open ruimten in het zeer open Friese landschap. Na de ontginning van het aanwezige hoogveen groeide het gebied uit tot een verzamelplaats van rijkere boeren en Friese adel, die vanaf halverwege de 18e eeuw buitenplaatsen en bossen aanlegden.

image-part
image-total

Wat het parklandschap van Beetsterzwaag en Olterterp zo bijzonder maakt is vooral de combinatie van cultuurlandschap en tuinhistorie. De structuurlijnen uit het cultuurlandschap vormen als het ware het frame, waarbinnen de parels van de buitenplaatsen kunnen blinken. In de loop van de 20e eeuw raakte dit parklandschap langzaam in verval. Ook nu is het nog mooi, maar het gebied raakt versnipperd, de samenhang verdwijnt en de natuur neemt het langzaam over.

image-part
image-part

Na een grondige studie van de geschiedenis van dit gebied, hebben we een ruimtelijke toekomstvisie gemaakt voor gehele ensemble, en voor de afzonderlijke landgoederen en buitenplaatsen. Wij hebben een ontwerp gemaakt voor het ‘frame’ van het cultuurlandschap: lange lijnen van sloten, wegen en kavelgrensbeplanting.  Daarnaast hebben we een ontwerp gemaakt voor een nieuwe configuratie van bos en open ruimten, die spannender is dan de huidige situatie. Ook hebben we voor elk landgoed de essenties vastgelegd en voorstellen gemaakt voor de uitwerking daarvan.

Geld voor het daadwerkelijk opknappen en beheren van de landgoederen en buitenplaatsen is een groot probleem en daarom zijn wij, samen met rentmeester Age Fennema, op zoek gegaan naar nieuwe economische dragers. Daarbij moet worden gedacht aan directe vormen van betaling, zoals betaald parkeren, S(up)port for Nature’, kleinschalige verblijfsaccommodatie, evenementen, excursies en donateurs, en aan indirecte vormen van betaling zoals ‘groene en blauwe diensten’, een landgoederenfonds of landschapsfonds, landschapsveilingen, crowd funding, en biomassa-afzet via de lokale biomassa-installatie. Ook hebben wij voorstellen gedaan voor het beter in evenwicht brengen van lusten en lasten van het parklandschap.

Gerelateerde projecten

Gebiedsbiografie NOVEX-gebied regio Zwolle

Landgoed Twickel

Landschaps-ontwikkelingsplan Twickel

Verdichting en vergroening: Transformatie Hembrugterrein

Een nieuwe visie en ontwikkelplan voor Sonsbeek, Zijpendaal en Gulden Bodem

Landschapsbiografie Kalmthoutse Heide vormt basis Masterplanproces Nationaal Park

BIO-plan Nationaal Park De Maasduinen

Landschapspark De Rotte

Het Balklandpark in Harlingen

Ontwerp voor Stinspark Zwolle

Landschapsvisie Nationaal Park Drentsche Aa

Vernieuwing landgoed Brakel

Landschapsbiografie en ontwikkelvisie voor zuidelijk deel Kempense Heuvelrug

Aantrekkelijk scenario voor de Kempense Heuvelrug tussen Kasterlee en Lichtaart

Woodland garden Kerckebosch

Intieme binnenplaats Lindehof Utrecht

Hortus Veemarkt Utrecht - Ontwerp binnentuin bouwblok

Twickel – Overpark

Rondweg Delden – Twickel

Landschapspark Pauwels

Inrichtings- en beheerplan Strubben Kniphorstbosch

Inrichtings- en beheerplan Ballooërveld

Landschapsanalyse Koloniën van Weldadigheid

Waterzuiveringspark Het Lankheet

Kroonjuwelen van Bronckhorst in kaart gebracht om toekomst veilig te stellen

Inpassing Flintenwaand Gasselterveld in het landschap

Oorlogsmonument Anloo

Onderzoek vakantiewoningen Buitenplaats Meuleman

Tuin Op Houten

Nieuw ontwerp Stakenkamp Oldenzaal verbindt park met omgeving

Het Nieuwe Landgoed Ede: wonen in een tuinpark

Ontwerp nieuwe terp Keyserkerk Middenbeemster

Park La Caisserie, Ans: oude fabriek maakt plaats voor binnentuin

Inrichtingsplan Leenderbos en Groote Heide

Landschapsvisie noordelijke Maasvallei

Bosontwerp Dorst + Follies

Visie inpassing Noorder Dierenpark te Emmen

Begraafplaats De Boskamp Assen

Inventarisatie waarden en beleid Nederlandse kust

Entree hoofdkantoor ABN AMRO Amsterdam

Chaumont - een muzikale tuin

Binnenhoven voor de Eusebiushof

Landgoed de Oosterhof Rijssen

Masterplan Kust en erfgoed

Toekomstscenario's voor buitenplaats Elswout

Principes voor ontwikkeling nieuwe erven op historisch landgoed Singraven

Ontwerp voor eerste deelplan PARK21 Haarlemmermeer