Agroforestry. Het klinkt als iets waarvan we de mogelijkheden recent aan het ontdekken zijn. Toch is het een vorm van landbouw met een eeuwenoude geschiedenis en in tropische landschappen is dit voor een aantal gewassen al de norm. In gematigde ecosystemen, zoals in noordwest Europa, hebben we echter nog geen goed model voor Agroforestry. Dit landbouwsysteem, waarbij bomen en meerjarige houtige gewassen een functionele rol spelen, is hier door intensivering van de landbouw in de loop van de jaren op de achtergrond geraakt. Met de grote opgaven waar Nederland nu voor staat, zoals landbouwtransitie, klimaatadaptatie en verbetering van de biodiversiteit, is het waardevol te onderzoeken of agroforestry hier een bijdrage aan kan leveren. Het Wereld Natuur Fonds zet zich in voor 'natuurpositieve' landbouw, en vroeg Strootman Landschapsarchitecten om via ontwerpend onderzoek te kijken naar de bijdrage die agroforestry kan leveren aan herstel van landschap en biodiversiteit, verbetering van water-, bodem- en luchtkwaliteit, klimaatmitigatie en -adaptatie, en dierenwelzijn.
In het landbouwsysteem agroforestry hebben bomen en struiken een breder doel dan voedselvoorziening alleen. Bomen en meerjarige houtige gewassen worden gecombineerd met landbouwgewassen (bijvoorbeeld in rijenteelt), veeteelt – denk aan bosweides – of versterken elkaars (voedsel)functie (bijvoorbeeld een voedselbos). In het ontwerpend onderzoek dat wij uitvoerden hebben we de potentie van verschillende landschappelijke typen agroforestry (in rijen, langs oevers, op perceelsgrens, in bosvorm, solitair en verspreid) gekoppeld aan ruimtelijke opgaven. Elke vorm van agroforestry heeft een andere impact op het landschap. Zo heeft rijenteelt doorzichten en een gecultiveerde uitstraling, en is een voedselbos gesloten met een natuurlijke uitstraling. Daarnaast kan een voedselbos weer op andere manieren bijdragen aan het oplossen van opgaven dan rijenteelt.
