Twee structuurvisies Luchthaven Twente

Historische openheid structureert nieuwe stedelijke en landschappelijke programma’s

Doordat tussen de Twentse steden Hengelo, Enschede en Oldenzaal jarenlang Vliegveld Twente lag, is dit gebied vrij gebleven van verstedelijking. Toen de basis in 2003 sloot, heeft Strootman Landschapsarchitecten, samen met Palmbout Urban Landscapes en andere deskundigen twee plannen ontworpen, gebaseerd op twee programmatische scenario’s: ‘Care en Cure’, en ‘Een nieuwe regionale burgerluchthaven’.

Locatie

Twente, Overijssel

Opdrachtgever

Vliegwiel Twente Maatschappij (VTM)

Partners

Palmbout Urban Landscapes

Oppervlakte

400 ha

Ontwerpjaar

2008-2009

Tussen de Twentse steden Hengelo, Enschede en Oldenzaal ligt een afwisselend landschap met grote ruimtes, bossen en landgoederen, dat jarenlang is gevrijwaard van verstedelijking. De reden: de aanwezigheid van een militair vliegveld. De basis sloot in 2003 en bracht een reeks ontwikkeling te weeg.

Strootman heeft binnen een samenwerkingsverband twee plannen ontworpen met twee verschillende programma's. 

image-part
image-part

Begin 20e eeuw werd de basis gelegd voor het militaire vliegveld in grootschalige heidevelden tussen de stedendriehoek. Rondom het vliegveld zijn vanaf de 19e eeuw de heidevelden ontgonnen tot landbouwgronden, omgevormd tot landgoederen of bossen. Op de vliegbasis Twente bleef de enorme openheid, zo karakteristiek voor de heidevelden, juist in tact.

In de ontwerpen zijn die grote ruimtematen, die cultuurhistorisch van grote waarde zijn, ingezet om de nog onbekende stedelijke en landschappelijke programma’s te structureren. De langgerekte open ruimten (voids), van 100 tot 250 meter breed, die soms wel vier kilometer lang zijn, worden nog sterker door deze aan de randen te verdichten.

image-part

De voids behouden en dramatiseren de bestaande openheid en rechtlijnigheid. Deze strategie is geïnspireerd door het plan voor Mélun Senart van O.M.A. uit 1987. De voids zijn zo gepositioneerd dat ze de voormalige vliegbasis, met een aantal lange zichtlijnen ruimtelijk verankeren aan zijn omgeving. De voids worden gevuld met diverse open groene programma’s: een zweefvliegveld, een heidereservaat, een nieuw beekdal, de nieuwe start- en landingsbaan, en een verzameling paardenweides. Het vliegveld als een Twents Versailles.

image-total

In de variant van de burgerluchthaven is de logistiek van de luchthaven onderdeel van het ontwerp. De terminal met de aankomst- en vertrekhal, staat uitnodigend aan de entreeruimte en er wordt een netwerk van recreatieve fiets- en voetpaden aangelegd. Op basis van een grondige analyse van de bestaande wegenstructuur hebben wij voorstellen gedaan voor de aansluiting op het regionale wegennet in combinatie met een nieuwe aansluiting op de snelweg A1. In 2009 hebben de overheden gekozen voor de ontwikkeling van een nieuwe regionale luchthaven omdat die het meest bijdraagt aan de doelstelling ‘Het transformeren van de huidige vliegbasis tot een vliegwiel voor een economisch sterker en duurzamer Twente’.

Gerelateerde projecten