Toekomstperspectief voor het Wageler

De groene wig van het Wageler brengt het landschap tot diep in de stad Enschede. Het Wageler is een interessante mix van een kleinschalig Twents landschap met daarin enclaves als sportclubs en het Ledeboerpark. In het gebied worden veel activiteiten ontplooid en er zijn veel vrijwilligers actief. Toch is - ondanks de enthousiaste inzet en betrokkenheid van de vrijwilligers - een aantal knelpunten ontstaan. Er zijn problemen met verkeer in het park, er is een wirwar aan markeringen en functies zijn niet overal even goed op elkaar afgestemd. Ook is het oorspronkelijke ontwerp van het Ledeboerpark niet meer herkenbaar en het park voller geworden. In opdracht van de vereniging Wageler Samen en de gemeente Enschede, en mogelijk gemaakt door het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, ontwierpen wij een toekomstperspectief voor dit gebied.

Een eerste gebiedsbijeenkomst leverde een rijke oogst aan wensen, ideeën en ambities op die we meenamen in een variantenstudie. Naar voren kwamen vooral wensen voor behoud en herstel van het gebied, ander beheer, opruimen van het gebied, nieuwe functies, verbindingen en activiteiten, te vertellen verhalen en organisatorische wensen. Ook lagen er duidelijke wensen voor rust – ‘laat het gebied niet te druk worden’ – en blijvende educatiefunctie.

Op basis hiervan maakten wij drie varianten, sommige met meer rust, andere met meer reuring. Onder alle varianten ligt een en dezelfde ‘basis’: het herkenbaarder maken van landschapseenheden, herstel van het Ledeboerpark, opruimen van het gebied, verfraaien van entrees en het maken van een huisstijl voor het gebied. De reacties tijdens een tweede gebiedsbijeenkomst zijn verder ontwikkeld tot een toekomstperspectief, dat bestaat uit drie delen: een voorstel voor een gedragen ruimtelijke structuur, een lijst met kansen voor de toekomst en een voorstel voor de organisatiestructuur van het gebied in de toekomst.

Er bleek het meeste draagvlak te zijn voor de variant landschapspark, met elementen uit de andere varianten. De variant landschapspark is ook bestuurlijk omarmd als uitgangspunt voor het vervolg. In een rustig landschapspark genieten bezoekers van natuur, landschap, is educatie welkom en vormt het park een belangrijk uitloopgebied voor omliggende wijken. De gebiedspartijen vroegen Strootman Landschapsarchitecten, om in vervolg hierop een aangescherpt toekomstperspectief te schetsen, dat kon fungeren als het gezamenlijke standpunt vanuit de gebiedspartijen richting de gemeente. Om de kansen voor uitvoering te vergroten hebben wij het toekomstperspectief behapbaar gemaakt en opgeknipt in vijf verschillende projecten met een kaart die duidelijk laat zien dat er een samenhangende strategie is.

De strategie en aanpak van deze projecten:

maakt de landschapsstructuur van beekdalen, essen en kampen beter zichtbaar; zorgt voor een gezamenlijke aanpak van opgaven rondom droogte, waterberging en biodiversiteit.
maakt het gebied tot praktijkkenniscentrum voor natuurinclusieve, toekomstbestendige landbouw.
zorgt dankzij herindeling en hergebruik voor ruimtes voor kantoor, tentoonstellingen en kleinschalige horeca.
zorgt er met een opfrisbeurt van het Ledeboerpark voor dat het onderscheid tussen park en landschap weer helder wordt.
geeft aan de Achilles-locatie een landschappelijke invulling als ecologische en recreatieve schakel.
verbetert de samenhang en recreatieve functie van Het Wageler door een nieuwe huisstijl voor bebording en meubilair, het invullen van ontbrekende schakels en het verbeteren, verfraaien en vergroenen van de toegangen.

De gemeente Enschede onderzoekt zowel de gewenste toekomstige organisatiestructuur als de mogelijke strategieën om dit toekomstperspectief te verwezenlijken.